Dünya Spor Hekimliği Federasyonu’nun (FIMS) tanımına göre; egzersiz, antrenman, sporun ve hareketsiz yaşamın sağlıklı ve hastalıklı bireyler üzerindeki etkilerini inceleyen koruyucu yaklaşımlar, tanı, tedavi ve rehabilitasyon konularında tüm yaş gruplarındaki bireylere yardımcı olacak çalışmalar üreten bir tıp dalı olarak ifade edilmektedir. American College of Sports Medicine (ACSM) ise egzersiz ve spor ile ilişkili olan fizyolojik, biyomekanik, patolojik ve psikolojik faktörler ile uğraşan çok alanlı ve alanlar arası bir çalışma alanı şeklinde uzmanlık alanını tanımlamıştır.

Spor Hekimliği Kliniklerinde; sadece sporculara değil, sağlık için uygun şekilde spor yapmak isteyen herkese hizmet verilmektedir.


  • Kas- iskelet sistemine ait sakatlık ve yaralanmaların tanı- tedavisi yanında, sporcuların maksimal performanslarına kavuşabilmeleri amacıyla rehabilitasyonun en kısa sürede tamamlanarak spora geri dönüşün sağlanması
  • Sezon öncesi ve düzenli aralıklarla yarışmalı sporcuların sağlık durumlarını ve performanslarını değerlendirilerek, elde edilen bilimsel verilerin sağlık ekibi ve antrenörler ile paylaşılmasıyla fizyolojik açıdan optimal antrenman programlarını oluşturmak
  • Spora katılım öncesi yapılan taramalar ile tüm yaş gruplarını ve kronik hastalıkları bulunan bireylere yönelik uygun egzersiz çeşidi, sıklık, şiddet ve süresi gibi bilgileri içeren “Egzersiz Reçeteleri” oluşturmak
  • Spor branşlarına özgün olarak, en sık görülen yaralanma tiplerini ve oluş mekanizmalarını analiz ederek koruyucu önlemlerin uygulanabilmesini sağlamak
  • Hipotermi, hipertermi, yüksek irtifa, uzak mesafelere yapılan yolculuklar gibi değişen çevre koşullarının sportif performansa etkisini araştırarak uyumunu kontrol etmek
  • Spor bilimi ve tıbbi veriler ışığında üst düzey, profesyonel sporcular için ileri test ve analizler
  • Çocukluk yaş grubunda fiziksel, antropometrik, nöromüsküler ölçümlerle uygun spor dalının seçimi
  • Sporcu lisans muayeneleri, Spora katılım öncesi risk değerlendirmesi
  • Sezon öncesi değerlendirmeler sakatlıklardan korunma, performansın değerlendirilmesi ve geliştirilmesine yönelik uygulamalar
  • Sporcu beslenmesi ve dopingle mücadele
  • Kronik Hastalıkların önlenmesi ve tedavisi amacıyla Egzersiz Reçetesi düzenlenmesi (Obezite, Diyabet, Hipertansiyon, Hiperlipidemi, Koroner Arter Hastalığı, Astım..)

Spor Hekimliği Uzmanları; spora katılım öncesi taramalarda bireylerin egzersize uygunluğunu değerlendirerek yaralanmalardan korunma, kondisyon ve performansın geliştirilmesine yönelik uygulamalar, kas-iskelet sistemi yaralanmalarının tanı-tedavi ve rehabilitasyonu, beslenme, dopingle mücadele ile ilgili hizmetlerin verilmesini sağlar. Ayrıca saha hekimi olarak spor alanlarında ilk müdahelenin yapılması, kulüplerde takım doktorluğu uygulamaları spor hekimliğinin diğer görev alanlarındandır.

Spor Hekimliği; ortopedi, egzersiz fizyolojisi, fizik tedavi ve rehabilitasyon, kardiyoloji, pediatri, acil hekimliği gibi dallarla yakın ilişkisi nedeniyle multidisipliner bir alandır. Sporcular ve aktif bireyler, kas-iskelet sistemi yaralanmalarından biyomekanik, dermatolojik sorunlara, endokrinolojik, psikolojik konulardan kardiyak problemlere uzanan geniş bir yelpazede spora özgü bilgi ve deneyime ihtiyaç duymaktadırlar. Bu nedenle geniş bir ilgi alanını kapsayan Spor Hekimliği disiplinine ait tanımlamanın yapılması ve kapsamının tam olarak belirlenmesinde geçmişte bir takım zorluklar yaşanmıştır. Yasal ve etik konular da (örneğin spora geri dönüş kararı, doping) sporcuyla çalışan hekimlere özel bir sorumluluk yüklemektedir.

Ülkelerin birbirlerine olan üstünlüklerini göstermeye çalıştıkları modern platformlar olan uluslararası yarışmalarda elde edilen başarı; artık tesadüfi uygulamaların ötesinde, profesyonel bir ekip çalışması olarak spor hekimi, fizyoterapist, diyetisyen, spor psikoloğu ve kondisyoner ve antrenörlerin birlikteliğiyle mümkündür. Türkiye’de ne yazık ki böyle bir yapılanma birkaç büyük futbol takımı dışında henüz mevcut değildir.

Spor Travmatolojisi, Biyomekanik ve Egzersiz Fizyolojisi konusunda deneyimli hekimler tarafından yapılan incelemelerle, sezon sırasında yaşanan sakatlıklar belirgin olarak azalmaktadır. Son yıllarda kişiye ve spora özel geliştirilen koruyucu proprioseptif ve nöromüsküler antremanlar sakatlıkların meydana gelmeden önlenebilmesi ve sakatlık sonrası spora geri dönüş sürecinin kısaltılabilmesinde büyük ivme kazandırmıştır.

Günümüzde sporda başarı elde edilen ülkelerin, teorik ve pratik uygulamalarıyla bilimsel verileri hayata geçirebildiği görülmektedir. Gelişmiş ülkelerde Spor Hekimliği; tıp alanındaki uygulamaları ileri teknolojilerle birlikte sporla birleştiren bir bilim dalı olarak hızla yerini almaktadır.

Translate »