
Fitoterapi
Fitoterapi Yunanca phyton (bitki) ile therapeia (tedavi) kelimelerinden oluşur. Hastalıkların taze ya da kurutulmuş bitkiler ve onların doğal ekstreleriyle tedavi edilmesine dayanır. Yaklaşık 2000 yıl önce yaşamış olan büyük doğabilimci Plinius Secundus’un ‘’ Her derdin bir bitkisel devası vardır, mesele onu bulmaktır’’ sözü bugün hala geçerliliğini sürdürmektedir.
Tarihsel süreçte insanlar yakın çevrelerindeki bitkilerin meyveleri, tohumları, çiçekleri, yaprakları, dalları ya da kökleri ilaç olarak tecrübe etmiş, zamanla bitkileri daha iyi tanıyarak hangi hastalığa iyi geldiğini gözlemlemişlerdir. Bu bilgilerin nesilden nesile aktarılmasıyla geleneksel bitkisel tedavi yöntemleri şekillendirilmiştir. Geleneksel uygulamalar farmakognozi alanında yapılan araştırmalar, gelişen eczacılık teknolojileri ile üretilen fitofarmasötikler sayesinde bilimsel zemin kazanarak tüm dünyada yaygınlaşmaya başlamıştır.


Tıbbi ve aromatik bitkilerden hazırlanan (tıbbi çaylar, elde edilen yağlar, özütler, kapsül, tablet vb ilaç formu) ürünler vücuda alındığında bitkinin ürettiği fitokimyasallar da alınmaktadır. Bitki kimyasallarının uygun kişiye, uygun zamanda ve dozda verilmemesi halinde zararlı etkilerinin olabileceği, ayrıca kullanılan ilaçlarla etkileşebileceği unutulmamalıdır.
Tansiyonu yüksek kişilerin ses kısıklığı ya da öksürük için günde 2 gramdan fazla meyan kökü/meyan meyan balı almaları sakıncalıdır, zira meyan kökü/balı sodyum-potasyum dengesini bozarak tansiyon yüksekliğine neden olabilir. Depresyona karşı sarı kantaron çayı ya da kapsülü önerildiğinde ve kişi statin grubu bir kolesterol ilacı alıyorsa etkileşim görülebilir. Zayıflama ve performans arttırmak için hazırlanan bitkisel ürünlerin içerisinde kalp krizi vb. sağlık sorunlarına hatta ölümlere yol açan yan etkileri bulunan sentetik etken maddeler saptanabilmektedir. Ginkgo yapraklarının kan sulandırıcı ilaçlarla birlikte, hafızayı kuvvetlendirmek ve unutkanlığa karşı kullanılması durumunda kanama riski yaratabildiği bilinmektedir.

Uçucu Yağların Yaygın Kullanım Alanları ve Yöntemleri
BOĞAZ AĞRISI | LAVANTA, SANTAL, OKALİPTÜS | İNHALASYON, GARGARA |
ADET DÜZENSİZLİĞİ | ADAÇAYI, LAVANTA, PAPATYA, SELVİ | KOMPRES, MASAJ, AROMATİK BANYO |
AKNE | LİMON, BERGAMOT, ARDIÇ, SANTRAL, LAVANTA, MİRHA, TEA TREE | KOMPRES YA DA CİLT ÜRÜNLERİNDE |
ALERJİ | MELİSA, PAPATYA, LAVANTA | MASAJ, İNHALASYON |
ANKSİYETE | BERGAMOT, PAPATYA, ADAÇAYI, SELVİ, NEROLİ, LAVANTA, YASEMİN, ARDIÇ, GÜL, MELİSA, YLANG YLANG | MASAJ, AROMATİK BANYO |
APSE | PAPATYA, LAVANTA, TEA TREE, ADAÇAYI, BERGAMOT, ARDIÇ | KOMPRES |
ARTRİT | REZENE, BİBERİYE, LİMON, OKALİPTÜS, PAPATYA, LAVANTA, KARABİBER, SELVİ, ARDIÇ | MASAJ, AROMATİK BANYO |
ASTIM | BERGAMOT, PAPATYA, LAVANTA, OKALİPTÜS, FESLEĞEN, GÜNLÜK, KEKİK, MELİSA, SELVİ, MERSİN | MASAJ, İNHALASYON |
ATEŞ YÜKSELMESİ | FESLEĞEN, PAPATYA, BERGAMOT, LAVANTA, MELİSA, OKALİPTÜS, BİBERİYE, SELVİ, ARDIÇ | AROMATİK BANYO |
BAŞ AĞRISI | LAVANTA, GÜL, BİBERİYE, PAPATYA, OKALİPTÜS, NANE | MASAJ, KOMPRES |
BÖCEK ISIRMASI | LAVANTA, OKALİPTÜS | KOMPRES |
BRONŞİT | FESLEĞEN, GÜNLÜK, LAVANTA, BİBERİYE, OKALİPTÜS, NANE | İNHALASYON, MASAJ |
DEPRESYON | FESLEĞEN, BERGAMOT, YASEMİN, ADAÇAYI, NEROLİ, GÜL, MELİSA, YLANG YLANG, SANTAL | MASAJ, AROMATİK BANYO, İNHALASYON |
DERMATİT | PAPATYA, GÜNLÜK, LAVANTA, LİMON, NEROLİ, ARDIÇ | MASAJ, AROMATİK BANYO |
DOLAŞIM SORUNLARI | KARABİBER, ARDIÇ, SELVİ, LAVANTA, YLANG YLANG, BİBERİYE, ADAÇAYI, SEDİR | MASAJ, AROMATİK BANYO |
EGZAMA | PAPATYA, LAVANTA, BERGAMOT, MELİSA, ARDIÇ | MASAJ, KOMPRES, AROMATİK BANYO |
EZİK VE ÇÜRÜKLER | LAVANTA, SELVİ | KOMPRES |
GUT | FESLEĞEN, LAVANTA, BİBERİYE, ARDIÇ | MASAJ, KOMPRES |
GÜNEŞ YANIĞI | LAVANTA, PAPATYA | KOMPRES, AROMATİK BANYO |
HAZIMSIZLIK | PAPATYA, LAVANTA, NANE, FESLEĞEN, REZENE | MASAJ, KOMPRES |
HEMOROİD | SELVİ, ARDIÇ, LAVANTA, BİBERİYE, MERSİN, MİRHA | MASAJ, AROMATİK BANYO |
HİPERTANSİYON | LAVANTA, YLANG YLANG PAPATYA, NEROLİ, GÜL, BERGAMOT | MASAJ, AROMATİK BANYO |
HİPOTANSİYON | BİBERİYE, NANE, KARABİBER | MASAJ, AROMATİK BANYO |
İŞTAH KAYBI | BERGAMOT, PAPATYA, REZENE, NANE, TARÇIN, ZENCEFİL | MASAJ |
KANAMA | LİMON, SELVİ, GÜL, OKALİPTÜS | KOMPRES |
KAS GERGİNLİĞİ | LAVANTA, BİBERİYE, ARDIÇ | MASAJ, AROMATİK BANYO |
KAŞINTI | PAPATYA, LAVANTA, MELİSA, BERGAMOT | MASAJ, KOMPRES |
KEPEK | LİMON, TEA TREE, BİBERİYE, SEDİR | SAÇ ÜRÜNLERİNE İLAVE EDİLEREK |
KOLİT | PAPATYA | KOMPRES, MASAJ |
KONJONKTİVİT | PAPATYA, GÜL, LAVANTA | KOMPRES |
KRAMP | PAPATYA, LAVANTA, BİBERİYE, SANTAL | MASAJ, KOMPRES |
MENOPOZ | PAPATYA, LAVANTA, GÜL, YASEMİN, BERGAMOT, ADAÇAYI, YLANG YLANG | MASAJ, AROMATİK BANYO |
MİDE BULANTISI | FESLEĞEN, NANE, LAVANTA, REZENE, GÜL, PAPATYA | MASAJ, İNHALASYON, KOMPRES, AROMATİK MASAJ |
MİDE VE BAĞIRSAKTA GAZ BİRİKMESİ, ŞİŞKİNLİK | KARABİBER, PAPATYA, FESLEĞEN, NANE, BİBERİYE, ARDIÇ | MASAJ, KOMPRES |
MİGREN | BİBERİYE, NANE, PAPATYA, LAVANTA, FESLEĞEN | MASAJ, AROMATİK BANYO, İNHALASYON |
ÖKSÜRÜK | GÜNLÜK, OKALİPTÜS, BİBERİYE, KEKİK, NANE, SELVİ | MASAJ, İNHALASYON |
PEKLİK | KARABİBER, BERGAMOT, REZENE, GÜL, BİBERİYE, ARDIÇ, PORTAKAL | MASAJ |
ROMATİZMA | BİBERİYE, ARDIÇ, SELVİ, LAVANTA, PAPATYA, OKALİPTÜS, LİMON, ADAÇAYI, KEKİK | KOMPRES, AROMATİK BANYO |
SAÇ DÖKÜLMESİ | SEDİR, ADAÇAYI, BİBERİYE, LAVANTA, KEKİK | MASAJ, SAÇ ÜRÜNLERİNE İLAVE EDİLEREK |
SAFRA KESESİ TAŞI | BİBERİYE, LAVANTA | MASAJ |
SAMAN NEZLESİ | OKALİPTÜS, GÜL, MELİSA, PAPATYA, TEA TREE, LAVANTA | İNHALASYON |
Ağız ve Diş Sağlığında Fitoterapi
Kimyasal ilaçların yan etki, direnç gelişimi ve ekonomik nedenler gibi dezavantajları göz önüne alındığında, tıbbi bitkilerin düşük maliyetleri, ulaşılabilirlikleri ve biyolojik uyumluluk avantajlarından dolayı kullanım günden güne artmaktadır. Bitkisel içeriklerin dental hastalıkların önlenmesi ve tedavilerinde kullanımları da gün geçtikçe artmaktadır. Olası yan etkiler ve ilaç etkileşimleri yönünden
uzman desteği alınması gerekliliği unutulmamalıdır.
DİŞ ÇÜRÜĞÜ ● Sarımsak ● Yeşil Çay ● Propolis | ERKEN ÇOCUKLUK ÇÜRÜĞÜ ● Yeşil Çay ● Hindistan Cevizi | AĞIZ HASTALIKLARI ● Aloe Vera ● Semizotu ● Kişniş ● Zerdeçal ● Tıbbi Nane ● Karanfil | PERİODONTAL HASTALIKLAR ● Zerdeçal ● Yeşil Çay ● Limon Otu ● Misvak ● Arap Akasyası ● Nim ● Tulsi ● Aloe Vera |